ADVIES
van 20 juni 2000
Advies van
het Informatie- en Adviescentrum inzake de schadelijke sektarische
organisaties met betrekking tot het verzoek van de heer vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse Zaken betreffende de Fédération
Européenne des Centres de Recherche et dInformation sur
le Sectarisme (FECRIS)
1. Onderwerp
van het verzoek
1.1. De heer Louis
Michel, vice-eerste minister en minister van Buitenlandse Zaken van
het Koninkrijk België, heeft per brief d. d. 4 oktober 1999 aan
het Centrum gevraagd een advies uit te brengen over de gemeenschappelijke
verklaring van het Europees Colloquium van 23 en 24 april 1999 georganiseerd
door de Fédération des Centres de Recherche et dInformation
sur le Sectarisme (hierna FECRIS genoemd), alsook over de aanvraag
tot erkenning van FECRIS die in deze gemeenschappelijke verklaring
is geformuleerd.
1.2. Bovendien
heeft de heer vice-eerste minister en minister van Buitenlandse Zaken
per brief d. d. 24 december 1999 ermee ingestemd dat het advies openbaar
wordt gemaakt, waarbij hij heeft meegedeeld dat hij zich voornamelijk
op de hoogte wenste te stellen van de geldigheid van FECRIS.
2. Gemeenschappelijke
verklaring
2.1. Vaststellingen
- Door de herhaalde
verwijzingen naar de inachtneming van de rechten van de mens en de
verdediging van de openbare vrijheden past de gemeenschappelijke verklaring
van de leden van de FECRIS in een kader dat verenigbaar is met de
vereisten van een democratische maatschappij;
- De gematigde benadering van het fenomeen sekten komt
overeen met het resultaat van de werkzaamheden van de parlementaire
onderzoekscommissie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers dat erop
is gericht een beleid uit te werken ter bestrijding van de illegale
praktijken van sekten en van hun gevaar voor de maatschappij en voor
personen, vooral minderjarigen;
- Er moet evenwel worden opgemerkt dat in de verklaring geen omschrijving
wordt gegeven van de objectieve criteria inzake sektarisch gedrag.
Er wordt alleen bevestigd dat deze criteria sedert lang zijn omschreven
en voldoende vaststaan;
- Bovendien wordt in de verklaring geen definitie gegeven van hetgeen
zij verstaat onder «geestelijke manipulatie».
2.2° Vragen
geformuleerd door de ondertekenaars van de gemeenschappelijke verklaring
(
)
FECRIS vraagt het volgende:
- La reconnaissance officielle de la Fédération Européenne
des Centres de Recherche et dInformation sur le Sectarisme (FECRIS),
afin quelle soit consultée par le Parlement européen,
le Conseil de lEurope, lOrganisation pour la sécurité
et la coopération en Europe (OSCE), ainsi que par les Nations
Unies et les organismes et commissions qui en dépendent. La
FECRIS sera, en outre, en liaison constante avec les autorités
administratives investies du pouvoir de mettre en oeuvre les procédures
de contrôle fiscal et douanier pour le compte des États
et de lUnion européenne ainsi quavec les services
internationaux créés pour le même objet.
- La constitution au sein des parlements nationaux, ainsi quau
parlement de lUnion européenne et à lassemblée
parlementaire du Conseil de lEurope, de groupes détudes
permanents chargés dobserver lévolution
du phénomène sectaire, et, le cas échéant,
de voter les mesures législatives et de fixer les mesures réglementaires
qui en découlent.
- Parallèlement, la création dune instance européenne
permanente chargée de recueillir toutes les informations concernant
les faits de sectarisme et de concourir, aux cotés des autorités
nationales, à la prévention et à linformation
du public..
- Het verzoek
om internationale erkenning als niet-gouvernementele organisatie (N.G.O.)
blijkt gewettigd vanwege een organisatie die de democratische beginselen
huldigt. Het gegeven dat bepaalde sektarische organisaties misbruik
maken van hun statuut van N.G.O. om hun activiteiten geloofwaardig
te maken, vormt een verantwoording ervoor dat FECRIS van hetzelfde
voordeel kan genieten. Het verzoek werd gestaafd door aanbeveling
1412 van de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa waarbij
aan de lidstaten het volgende wordt gevraagd: «encourager la
création (
) dorganisations non gouvernementales
pour les victimes ou les familles des victimes des groupes à
caractère religieux, ésotérique ou spirituel
(
)».
- Aan het tweede verzoek is, wat België betreft, voldaan door
de oprichting, bij de wet van 2 juni 1998, van het Informatie- en
Adviescentrum inzake de schadelijke sektarische organisaties. De Europese
vergaderingen moeten zich erover uitspreken of het gepast is dergelijke
studiegroepen op hun niveau op te richten.
- Aan het laatste verzoek is voor het grootste deel tegemoet gekomen
wanneer de Parlementaire Vergadering in juni 1999 aanbeveling 1412
betreffende de illegale activiteiten van sekten heeft goedgekeurd;
deze aanbeveling handelt onder meer over de oprichting van een Europees
observatorium voor groepen met een religieus, esoterisch of spiritueel
karakter.
3. Verzoek van de vice-eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken
Na te hebben vastgesteld
dat FECRIS, aangegeven vereniging naar Frans recht (internationale
vereniging volgens de wet van 1 juli 1901 en het decreet van 16 augustus
1901, aangegeven onder nummer 1127, doel bekendgemaakt in het publicatieblad
van 27 juli 1994) op Europees niveau de voorlichting van en de hulp
aan het publiek in het kader van de strijd tegen de schadelijke sektarische
organisaties als doelstellingen nastreeft, wat blijkt zowel uit haar
doelstelling als uit het gesprek dat de voorzitter ervan heeft gehad
met een delegatie van het Centrum;
dat FECRIS deze doelstellingen nastreeft in fora waar het standpunt
van de slachtoffers van de reële of mogelijke nefaste handelingen
van schadelijke sektarische organisaties onvoldoende vertegenwoordigd
is;
dat FECRIS in naam van de verdediging van de openbare vrijheden zich
kan beroepen op de steun van de Franse regering en van de Mission
interministérielle sur les sectes;
dat volgens deze laatste de gemeenschappelijke verklaring waarnaar
in het verzoek wordt verwezen, nauw verwant is aan haar eigen doelstellingen;
overwegende dat het wenselijk is ervoor te zorgen dat alle standpunten
vertegenwoordigd zijn in de internationale instanties waar het probleem
van de schadelijke sektarische organisaties wordt behandeld;
brengt het Informatie- en Adviescentrum inzake de schadelijke sektarische
organisaties een gunstig advies met betrekking tot de twee punten
van het verzoek van de vice-eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken die zijn geformuleerd in punt 1.
Advies uitgebracht tijdens de vergadering van 20 juni 2000.